Basic HTML Version
tir. Bir insanı bu
tip davranış de-
ğişikliklerine an-
cak onları motive
edebilir ve onlara
ilham verebilirse-
niz itebilirsiniz.
“Talep eden bir
rolden git gide
daha ikna eden
bir insana dönü-
şüyoruz.”
Arsene Wenger
Peki, ikna et-
menin
temel
prensipleri neler-
dir?
• Basit ve anlaşılır mesajlar vermek
çok önemlidir.
• Mesajları kişisel hale getirmek ge-
reklidir. Ortaya söylenen cümleler
(“insanlar şöyle yapmalı”) yerine doğ-
rudan kişiye (“sen şöyle yaparsan..”)
yönelik olarak mesajlar verilmelidir.
• Karşıdakinin ihtiyaçlarını bilerek ve
dünyasına anlayış göstererek mesaj-
lar ifade edilmelidir.
• Kullanılan dil, duygulara hitap ede-
bilmelidir
• İkna ederken, karşıdakinin egosunu
biraz pohpohlamak işi kolaylaştırır.
• İkna sürecinde sürekli olarak sorular
sorarak ilerlemek mesajın algılanma-
sını kolaylaştırır. (“sence bu iş neden
böyle oldu ?” “sence neyi değiştirir-
sek bu işte ilerleme kaydederiz?” vb.)
• İyimser olmak ve bunu davranışlara,
konuşmalara yansıt-
mak ikna etmeyi hız-
landırıcı faktörlerdir.
İletişim
İletişimden anlaşıl-
ması gereken sadece
bir mesajı karşıya ulaş-
tırmak değildir. Liderlik
öncelikle karşınızda-
kini anlamayı gerekti-
rir. Gerard Houllier’in
ifade ettiği gibi bazen
bir oyuncuyla aranızda
geçebilecek 30 sani-
yelik bir sessizlik, ta-
kım için o haftanın en
önemli anı olabilir.
Antrenörün oyun-
cularına verebileceği en temel geri
bildirim yöntemleri şunlardır:
• Beklentilerini aktarmak
• Övgü
• Bilgi paylaşımı
• Teknik & Taktik talepler
• Sessizlik
• Eleştiri
Direnç
Futbolun o sürekli değişken ve
belirsizliklerle dolu olan dünyasında
etkin liderlik için antrenörün dirençli
olması çok önemlidir. Dirençli bir tavır
için öncelikle cesaretli olmak gerekli-
dir. Cesaret, eleştirilerle rahatça yüz-
leşmeyi, karar verebilmeyi ve verilen
kararların arkasında durabilmeyi ge-
rektirir.
Futbolda kriz durumlarının sıklığı
göz önüne alındığında bir antrenö-
rün aynı zamanda
kriz yönetimi konu-
sunda da becerikli
olması gerekmekte-
dir. Herhangi bir kriz
olduğunda antrenör
soğukkanlılığını ko-
ruyabilmeli, çözüme
odaklanarak korku-
suzca konunun üs-
tüne gidebilmelidir.
Söz konusu krizin
bir bacağında basın
da yer alıyorsa, o
zaman antrenörün
bu soğukkanlı ve
çözüm odaklı tavrını
sürdürmesi, basına görüş değil veriler
sunarak krizi öncelikle kabullenip çö-
züme giden yolu açması gerekir. Kriz
engellenememişse o noktadan sonra
en önemli konunun, krizin sebepleri-
ni, nasıl engellenebileceğini vb. tartış-
mak değil bir an önce çözümü sağla-
mak olduğu unutulmamalıdır.
Vizyon sahibi olma
Vizyon sahibi olma ile ilgili bir çok
tanım yapılabilir. Bununla birlikte fut-
bolda vizyon sahibi olmayı öncelikle,
oyuna dair geniş bir düşünce yapısına
ve oyunu belirli bir biçimde oynama
hayaline sahip olma, bunu yapabil-
menin yöntem ve koşullarını oluştu-
rabilmeyi planlama olarak tanımla-
yabiliriz. Bu, öncelikle büyük resmi
görmeyi, hayal etmeyi, orijinal fikir-
ler üretmeyi, yaptığına inanmayı ve
işin sonunda belirli bir
oyun ve takım felsefe-
sini oluşturabileceğini
görmeyi gerektirir.
Vizyon sahibi ol-
mak katı ve değişmez
tavırlara sahip olmayı
gerektirmez.
Vizyon
sahibi liderlerin en te-
mel özellikleri güçlü
bir sezgiye sahip ol-
maları ve bu sezgiye
paralel olarak değişik
durumlarda
değişik
stratejileri uygulaya-
bilme, gerekli anlarda
risk alabilme becerisi-
ne sahip olmalarıdır.
sadece liderlik yeterlidir şek-
linde bir yanlış anlaşılmadan
kaçınmak gerekir. Düzgün
yönetim becerileri olmadan
yapılacak liderliğin çok çok
büyük ihtimalle başarısız
olacağının altı mutlaka çizil-
melidir.
Liderlikte başarılı bir stil var mıdır?
Antrenörlükte yapılan temel yanı-
lışlardan bir tanesi belirli tip bir lider-
liği model alıp, ona doğru öykünmek-
tir. Bu öykünme genellikle davranış
stillerini benzetmeye çalışmakla ger-
çekleşmektedir. Liderlik ile ilgili antre-
nörlerin gözden kaçırmaması gereken
nokta, liderlik stilinin kişinin özünün
karşı karşıya kalınan duruma verdiği
reaksiyonla ortaya çıktığıdır. Yani baş-
ka bir ifadeyle gerçek bir stilin ancak
kişinin gerçek kişiliğine uygun biçim-
de davranmasıyla inandırıcı ve gerçek
bir mevcudiyet kazanabileceğidir. Et-
kin bir liderlik ancak, içinde bulunulan
ortamın doğası ve liderlik edilenlerin
karakteri göz önüne alınarak ama lide-
rin kendi karakte-
rine hiçbir şekilde
tezat oluşturma-
yacak biçimde ya-
pıldığında ortaya
çıkabilir. Futbolda
oluşabilecek bazı
farklı liderlik bi-
çimleri şunlardır:
• Emredici
• Dinleyen
• Standart oluşturan
• Öğretici
• İşbirliği oluşturan
• İlham verici
Tüm bu stiller kendi içlerinde uzun
uzadıya tartışılabilir ve detaylandırı-
labilir konulardır. Bununla birlikte bu
noktada liderlik stillerinin içeriğinden
ziyade, farklı stillerin var olabileceğini
göstermek önemlidir.
Dolayısıyla konunun başında söyle-
diğimizi bir kere daha tekrar edersek,
tek bir tip “başarılı” liderlik stili söz
konusu değildir ve kişinin kendi karak-
terinden uzak, taklitçi bir davranış bi-
çimi muhakkak ki belirli bir süre içeri-
sinde antrenörün liderlik anlamındaki
başarısını imkansız kılacaktır.
Başarılı liderliğin temel özellikleri
Başarılı liderliğin temel özelliklerini
10 başlıkta inceleyebiliriz:
İnandırıcılık
Başarılı bir liderin mutlaka inandırı-
cı olması gerekir.
Futbol için rahatlıkla söylenebile-
cek bir şey, bir antrenör kupalar da
kazansa, oyuncuların antrenöre inan-
madıktan sonra o kupaların anlamına
da inanmadıklarıdır. Başka bir türlü
ifade edecek olursak oyuncular bir
antrenörün getirdiği mesaja inanmak
için mesajı getiren elçiye de
inanmak isterler.
Sorumluluk alma
Bir takımda yaşanan tüm
olaylarda antrenörün so-
rumluluk alması gerekliliği
her zaman ifade edilir. Bu
konuya iki ayrı noktadan ba-
kılmalıdır.
Birincisi yaşananların ardından
gelişen süreçtir. İşler istenildiği gibi
gitmediği zaman antrenörün sorum-
luluğu üstüne alması, bu ifade kulla-
nıldığında ilk akla gelendir. Bununla
birlikte bunu basit bir “suçu üstlen-
me” mantığının dışına çıkartmak ge-
rekir. Sorumluluk almak öncelikle he-
sap verilebilirlik esaslarını oluşturarak
gerçekleştirilir. İşler antrenörün iste-
diği gibi gitmiyorsa neye göre hesap
verdiğini bir antrenörün net biçimde
oluşturması ve buna göre sorumluluk
alması gerekir; “benim sorumlulu-
ğum şuydu, ve bu gerçekleşmedi, bu
yüzden sorumluluk bana aittir” gibi.
Bunun yanı sıra sorumluluk alma
daha ziyade olay-
lar
yaşandıktan
sonra değil öncesi
için değerlendiril-
melidir. Sorumlu-
luk almak aslında
öncelikle inisiyatif
almak ve başarı
için, takım için ge-
rekli kararları ve-
rebilmek olarak tanımlanmalıdır.
Etkileme
Antrenörlükte en önemli mesele-
lerden biri insanları davranışlarını,
düşünce kalıplarını, bir konuya dair
inanışlarını değiştirmeye ikna etmek-
YÖNETİM (detaylar)
LİDERLİK (insanlar)
Organize eder
İlham verir
Kontrol eder
İkna eder
Talimat verir
Geliştirir
Sorun çözer
Hayal eder
Başarılı bazı ünlü teknik direktörlerin davranış kalıplarından örnekler
Guardiola
Ferguson
Mourinho
Wenger
Del Bosque
Capello
Ciddi
Coşkulu
Karizmatik
Düşünceli
Arkadaşça
Taviz vermez
Mütevazı
İnsancıl
Duygusal
Stil sahibi
Babacan
Talepkar
Çok Çalışkan
Güçlü
Zeki
İyimser
Sakin
Pragmatik
İnandırıcı olabilmek için kişinin sahip olması gereken özellikler
Konusunda yetkin olma
ve bu yetkinliğini gös-
terebilme
İşine karşı bir
adanmışlık duygusu
içerisinde olma
Kendi kişisel karakterini
yansıtmaktan çekin-
meme
Olaylar karşısında
duruşunu koruyabilme
Tutum ve hareketler-
inde cesaret sahibi
olma
Arzu edilen sonuçları
üretebilme
Futbol Gelişim
4
5
Futbol Gelişim