132
133
nazara çarpar ve o zamanın hattâ yakın bir
mâzininmaruf futbolistleri, son zamanın
müstesna şahıslarıylamukayese edecek
olursak arada azîm (büyük) bir fark
görülür. Fakat bu fark o derece mahdud
(sınırlı) ve adeden (sayıca) o kadar azdır ki;
ne futbolun hâlihazırını ıslâh edebilecek bir
kudret ve ne de istikbâlini parlatacak bir
vesâit ve tekâmül izhârından pek uzak-
tır...”
Fuad Bey; kendi devri ile makâleyi kaleme
aldığı devri yani 1920’lerin henüz başını
mukayese ediyor. Kendi zamanında
güçsüzlük ve cesaret ön plandayken,
şimdi fenni ve ilmi bir oyunun göze çarp-
tığını yazıyor. Yine de kendi zamanının
futbolcularını yirmili senelerdeki futbol-
culara göre daha azimli ve fedakâr
gördüğünü de eklemeden duramıyor. Fut-
bolumuzun pek kıymetli siması, kurduk-
ları kulüple ilgili hâtıralarını anlatmaya
devam ediyor:
“...Black Stocking kulübünün hayat ve
faaliyeti pek kısa ve sönük geçti.
Mesken nâmına, mümârese (egzersiz)
facialarında a’zâ, Hurşid Ağa’nın
kahvesinde ârâm eder (yerleşir), levâzım
nâmına elde mevcut bir topla Papazın
Çayırı’nda bir fikr-i taannüd (inat) ile
mütemadi mümâreseler yaparlar idi.
Reis Reşad Danyal Bey elde düdük, bildiği
kadarını telkine çalışır ve fazlasını da
a’zâlara mefkûrenin ve mümâresenin
verdiği kudret ile anlatmaya cehd ederdi.
Kaputan Mehmet Ali Bey tannân (çın-
layan) sesiyle ‘çarp!’,’devir!’ sözleriyle
a’zâyı ikaz eder, çarpmanın devirmenin
yolunu bilmeyen oyuncular itişe kakışa
çamur içinde yuvarlanırlardı. Futbolun bu
şekl-i ibtidâîsi (ilkel şekli) hiç de câzip
değildi. Gençliğin verdiği kudret ve cesaret
ile mübtediliğin (acemiliğin) mizâcından
husûle gelen çarpışmaların didişmelerin
muhassalası (sonucu) bacakta, kolda
hattâ kafada bir sürü cerâhelerden
(yaralardan) ibaretti...”
Fuad Bey yaptıkları ilkmüsabakayı da an-
latmış yazısında ve karşı taraftaki rakip-
lerinden bir nebze de olsa bahsetmiş:
“... Zaman geçti, mütemadi mümâreseler
yapıldı. Black Stocking a’zâları güya
mazhar-ı tekâmülat (olgunlaşma) oldu.
Ve indî (kendince) faraziyyelerle futbolu
azıcık anladı. Şimdi oldukçamüşkilâtla
geçen bu eyyâm-ı
mümâresenin vâsıl
olduğu tekâmülü anla-
mak ve bunun için de
bir tim ile çarpışmak
lâzım idi.
317 senesi Eylülünde
(Fuad Bey başka
zamanlarda ve başka
yerlerde müsabaka
tarihi olarak 26 Ekim
1317 tarihini vermiş)
Türkiye’de futbol(un)
bazı temel direklerini
teşkil eden ilk kale
sütûnları ‘Papazın
Çayırı’ nâmıylamaruf
şimdiki İttihad Spor
Kulübü sahasına dik-
ildi. Müsabaka
futbolda o zamana
göre mühimbir mevki
sahibi olan Rumlarla
icrâ olunacak idi.
İstanbul muhitinde o
devrede futbolun
mümtaz üstadların-
danmadûd
(addedilen) Darmi ve
Paçko Biraderler,
Mösyö Koko, (Yani)
Vasilliadis, Talis
muhasım timin ser-
firâzanı (elit üyeleri)
idi.
Bizde ise mümârese-
lerde azıcıkmuvaf-
fakiyet gösteren birkaç
zevâttan başka oyuna
vâkıf olan eşhâs
(şahıslar) mefkûd (kayıp) idi.
Black Stoc-king oyuncularının
kırmızı beyaz fanilaları, yeknesak
siyah çorapları nazara pek hoş
görünüyor, müsabaka başla-
madan evvel sanki çoktan beri
futbol ile me’lûf etmiş (alışmış)
gibi oyuncuların hemenmevki-
lerini alması ümit ve cesaret
uyandırıyordu. Hakemin çaldığı
düdükle oyuna başlanınca bir
hercümerc (karışıklık) baş gös-
terdi. Herkes topun câzibesine tu-
tulmuş gibi küme hâlinde topun
peşinden koşmaya, rastgele
çarpışmaya başladı. Zaman oldu
ki hırs ve ârzû-yu galibiyet ile
kulak, hakemin işaretini duymaz
oldu. Vakt-i zaman geldiği, Black
Stocking oyuncuları mütemadi ve
bîlüzum(lüzumsuz) koşmaktan
bîtâb ve tüvânsız (tâkatsiz) yer-
lere serildi. Hasmın bize nazaran
azıcık futbolun gavâmızına (sır-
larına) vukûfu bir dereceye kadar
müthed (hiddetli) harekâtı neti-
cesinde bire karşı beş gol ile Black
Stocking ilk ve sonmüsabaka-
sındamağlubiyetin acısını tattı.”
18. Black Stocking
(Siyah Çoraplılar)
Futbol Kulübü (İstanbul)
Mevki:
Kadıköy, İstanbul
Tesis Tarihi:
1901
Renkleri:
Kırmızı-Beyaz-
Siyah
Bilinen İlk Müsabakası:
Moda
RumKulübü ile 8 Kasım 1901
tarihinde Papazın Çayırında
ilk ve tekmüsabakasını icrâ
etmiş vemaçtan 5-1 mağlup
ayrılmıştır. Siyah Çoraplılar’ın
ilk ve tek golünü Fuad Hüsnü
Bey atmıştır.
Bilinen İlk Kadrosu:
Reşat
Danyal, Fahri, Hafız Mehmet,
Ali, Mazhar, Şevki, Emcet,
Fuat Hüsnü, Nuri (Sineke-
mani) (Fuat Hüsnü Bey diğer
iki oyuncuyu hatırlaya-
mamış).
Danyal Reşad ve Fuad Hüsnü
Beyler tarafından 1901’de ku-
rulan ilk Türk futbol kulübü
Siyah Çoraplılar yukarıdaki
bölümde de anlatıldığı üzere
kurulduktan birkaç ay sonra
dağılmıştır.
(1.Kısmın Sonu)
Dip Notlar
1)
Kulüpler ile alâkalı metinler Os-
manlı Melekleri namlı kitabımdan
alınmıştır. Kitabın neşriyatından
sonra edindiğimmalûmat doğrul-
tusunda bazı metinler tashih
edilmiştir.
2)
The Constantinople Messenger;
5 Ocak 1881, Vol:1, No:35
3)
Oral, Mehmet Ali, Türkiye Futbol
Tarihi, Yani Vassiliadi başlığı.
4)
Le Moniteur Oriental,
15 Kasım 1900, s. 2
5)
1904-05 sezonu İstanbul Ligi’ni
birinci olarak birien Imogene’nin adı
futbol tarihimize geçmiştir.
6)
The Levant Herald; 07 Mart 1908,
Association Football adlı makâle
7)
“Türkiye’nin ilk futbol kulübü -
Kadıköy Futbol Kulübü
Kuruluşu 1900”
8)
Spor Âlemi; 12 Eylül 1923,
Sene 4, Sayı 48, Sayfa 6-7
SiyahÇoraplılar’ınmüessisi ve reisi Danyal ReşadBey
İlk Türk futbolcusu Fuad Hüsnü Bey
bahriye zabiti üniforması ile.
