Previous Page  30-31 / 40 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 30-31 / 40 Next Page
Page Background

ve doğu kesimlerinde yerleşiktirler. Kosova’da köy

nüfusunun büyük kısmı Arnavut etnisitesine aittir.

Sırpçanın Kosova’da resmîyeti vardır. İkinci resmî dil

olarak Sırpçanın yer almasının sebebi Kosova Sırplarına,

Birleşmiş Milletler tarafından özel azınlık hakları

verilmesidir. Bugün Kosova’da, 1999 yılındaki savaş

sonrasında yaşayan Sırpların nüfusu, eski oranın çok

altındadır. Günümüzde Kosovalı Sırplar, Kosova’da

özellikle Prizren yakınlarında Brezoviça dağlık bölgesinde

birkaç köyde; Priştine yakınlarındaki birkaç köyde ve

Kuzey Mitroviça’da; Kosova’nın kuzeyinde yaşamaktadır.

Türkçe ise Prizren, Mamuşa, Priştine, Mitroviça, Vıçıtırın,

Gilan belediyelerinde resmî statüye sahiptir. Kosova’da

Türkler, genelde güney, güneydoğu ve doğuda ağırlıkla

yaşasa da dağınık bir hâlde bütün Kosova’da

yerleşmişlerdir.

Kosova’da Türk izleri

Kosova’nın başkenti ve en büyük şehri

olan Priştine’nin nüfusu yaklaşık 600 bin

kişi. Ülkenin tek sivil uçuşlarının yapıldığı

havaalanı da Priştine’de bulunuyor.

İstanbul’dan direkt uçuş mesafesi yaklaşık

1.5 saat. Makedonya’nın başkenti

Üsküp’ten de Priştine’ye ulaşmak kolay

çünkü aradaki mesafe sadece 80

kilometre.

Priştine’nin Türkiye ve Türkler için en

önemli özelliklerinden biri 1. Murat

Hüdavendigar’ın 1. Kosova Savaşı’nda bu

topraklarda şehit olması ve türbesinin de

burada bulunuyor olması. Sultan 1. Murat’ın

şehit edildiği yerde adına bir türbe

bulunuyor. Cenazesi tahnit edilerek Bursa

Çekirge’de yaptırmış olduğu türbesine

defnedilmekle beraber, iç organlarının

defnedildiği yerde oğlu Yıldırım Bayezid

tarafından inşa edilen türbe bulunuyor.

Bu türbe 1848 yılında günümüzdeki şeklini

almıştır. 1990’lı yıllarda da T.C. Kültür

Bakanlığı tarafından onarımı yapılmıştır.

Kentte Osmanlı döneminden kalma çok

sayıda yapı bulunuyor. Eski kent

bölgesinde yapılar bir-iki katlı olduğu için

minareler hemen göze çarpıyor. Eski bir

Osmanlı kenti olan Priştine, halen gelenek

ve göreneklerimizin yaşatıldığı bir yerleşim

yeri.

Kosova genelinde Türkçe bilmek “aydın”

olma kriteri olarak kabul edildiğinden çok

sayıda Türkçe bilen insan bulunuyor.

Yaklaşık 350 bin kişinin Türkçe bildiği

tahmin ediliyor. Özellikle Osmanlı

döneminden kalma camiler ve hamamlar

mutlaka görülmesi gereken yerler. Aynı

şekilde kiliseler, saat kuleleri ve köprüleriyle de Priştine,

Kosova’nın en turistik yeri.

Aynı yol üzerinde Murat Hüdavendigar Camiî, Yaşar Paşa

Camiî ve Fatih Sultan Mehmet Han Camiî sıralanıyor.

Sultan Murad Camiî’nin en büyük özelliği ise üç padişah

döneminden de izler taşıması. Camiîin temelini 1389’da

Yıldırım Bayezid atmış, 2. Murad inşasını başlatmış, Fatih

Sultan Mehmet ise bitirmiş. Fatih Sultan Mehmed Han

Camiî ise Priştine’nin fethinden hemen sonra 1461’de

yapılmış. Kare planlı ve en önemli özelliklerinden biri

18. yüzyıla ait kalem işi duvar süslemeleri.

Kosova Müzesi ise Avusturya-Macaristan mimari stilinde

inşa edilmiş. Osmanlı döneminde Vilayet binası olarak

kullanılmakta olan yapı, 1945-1975 yılları arasında

Yugoslav Ordusunun merkez binası olarak görev yapmış.

1963’ten bu yana müze olarak hizmet veriyor. 1835

senesinde yapılmış olan Yaşar Paşa Camiî ise hemen

müzenin karşısında yer alıyor. Bunların yanı sıra kentte

çok sayıda hamam, türbe ve cami bulunuyor.

30

Kosova Cumhuriyeti, parlamenter temsilî demokrasi ile

yönetilir. Yürütme erki, Kosova Başbakanının

liderliğindeki Kosova hükümeti tarafından sağlanır.

Kosova’da Arnavut ve Sırpların siyasî arenada birden çok

partileri vardır. Türkler iki ve Goralılar tek parti ile siyasi

düzlemde temsil edilmektedir.

Kosova’yı ilk tanıyan ülke Kosta Rika, ikinci ülke Amerika

Birleşik Devletleri olmuştur. Türkiye, Arnavutluk, Birleşik

Krallık ve Afganistan da Kosova’yı tanıyan ilk

ülkelerdendir. 10 Eylül 2012 gününe kadar gözetimli

bağımsızlık altında bulunan Kosova bu tarihten itibaren

ise tam bağımsız olarak yoluna devam etmektedir.

Coğrafya

Kosova 10 bin 887 kilometrekarelik alana, 1.9 milyon

civarında bir nüfusa sahiptir. Kuzeybatısında Karadağ,

kuzey ve doğusunda Sırbistan, güneyinde Makedonya

ve güneybatısında Arnavutluk bulunmaktadır. En büyük

yerleşimmerkezi başkent Priştine’dir.

Karasal iklime sahiptir; kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları

ise sıcak ve kurak geçer. Kosova topraklarının büyük bir

kısmı dağlık arazidir. Makedonya sınırı boyunca Şar

Dağları uzanmaktadır. Burada kış turizmi faaliyetleri

yapılmaktadır. Brezoviça en önemli kış turizmi

yerleşkelerinden birisidir. Kosova dağları çok yüksek ve

dik yamaçlara sahiptir. 2656 metre ile Ceraviça zirvesi

ülkenin en yüksek doruğudur. Dreniça, Karaleva gibi

kasabalar, bu bölgenin yüksek yamaçlarında kurulmuş

yerleşim birimleridir. Kosova Cumhuriyeti’nin

güneybatısında Arnavutluk Alpleri uzanmaktadır.

Kuzeyinde ise Kopaonik Dağları bulunmaktadır.

Ekonomi

Sanayi sektörü genelde metal işleme, basit makine

üretimi, deri işleme, ağaç işleme ve mobilya üretiminde

faaliyet gösteren küçük ölçekli imalatçılardan oluşur.

Yıllık ekonomik büyüme kapasitesi ise yüzde 4

düzeyindedir. Enflasyon ortalama yüzde 3.5’tir. İşsizlik

yüzde 40 gibi oldukça yüksek bir orandadır. Hükümet

genişlemeci iktisat politikaları izlemektedir. 2012 yılında

enerji sektörü reformları ve vergi reformları

gerçekleştirilmiştir. Kosova ekonomisi yurtiçi talep, işçi

dövizleri ve yabancı yatırım (özellikle inşaat) tarafından

desteklenmektedir.

Demografi

Kosova Cumhuriyeti’nin resmî dilleri Arnavutça ve

Sırpçadır. Bunun yanında, Kosova Anayasası’nda Türkçe,

Boşnakça ve Romca (veya Romanca) da belediyeler

statüsünde resmî dil hüviyeti elde edebilir. Bu ek diller

içinde Türkçenin birçok belediyede resmîyeti söz

konusudur. Resmî diller dışında Gora bölgesinde Goralılar

tarafından kullanılan dil, “Boşnakça ile Makedonca

arasında” şeklinde tarif edilmektedir.

Kosova’da Arnavutça son dönemlerle beraber kullanılma

oranını arttırmıştır. Bunda, bağımsızlıkla beraber resmî dil

statüsüne sahip olması da önemli bir etkendir.

Arnavutçaya 1000 yıldan fazla Doğu Roma yönetimi

sonucu Latince ve Yunanca ve ayrıca 500 yılı aşkın

Osmanlı yönetimi sonucu Türkçe sözler girmiştir.

Arnavutlar, Kosova’nın geneline yayılmış bir hâldedir.

Ancak, nüfus oranı olarak ağırlıklı yapıda Kosova’nın orta

Kosova’da şehit düşen Murat Hüdavendigâr’ın Priştine’deki türbesi

Priştine’deki Fatih Sultan Mehmet Han Camiî

31