22
Futbol Federasyonu’nu 1930’da kuran Arnavutluk, 1932’de
FIFA’ya, 1954’te de UEFA’ya üye oldu. Ülkede ilk önemli kupa
organizasyonu 1939’da başladı. O tarihten bu yana
Arnavutluk Kupası organize edilirken, lig sistemi de 1998’de
sağlam bir yapıya kavuşturuldu. 1998’de kurulan
Arnavutluk Süper Ligi’nde 12 takımmücadele ediyor. 21’inci
sezonu oynanan ligi son yıllarda Skenderbeu (İskenderbey)
domine ediyor. Başlangıçta asansör takım hüviyetindeki
Skenderbeu, son 8 sezonun 7’sini şampiyonlukla tamamladı.
Bu süreçte araya girebilen tek takım Kukesi oldu.
Skenderbeu gibi 7 şampiyonluğu bulunan FK Tiran ve 3
şampiyonluğu olan Dinamo Tiran şimdilerde bir alt kademe
olan 1. Lig’de mücadele ederken, 1 şampiyonluğu bulanan
Elbasan ise 2. Lig’de oynuyor. 1 şampiyonluğu olan Vllaznia
Shkoder ise bu sezon ligde kalabilme mücadelesi veriyor.
Kırmızı-siyahlılar olarak bilinen Arnavutluk Millî Takımı,
tarihteki ilk maçını 7 Ekim 1946’da başkent Tiran’da
Yugoslavya ile oynadı ve gol düellosu biçiminde geçen
müsabakayı 3-2 kaybetti. Arnavutlar en farklı galibiyetlerini
12 Şubat 2003’te Vietnam’ı 5-0, 12 Ağustos 2009’da da Kıbrıs
Rum Kesimi’ni 6-1 yenerek elde ederken, en farklı
yenilgisine 24 Eylül 1950’de Macaristan karşısında 12-0’lık
skorla uğradı.
Arnavutluk, ilk olarak 1964 Avrupa Şampiyonası elemelerine
katıldı ancak Danimarka engelini aşamadı. Kopenhag’daki
ilk maçı 4-0 kaybeden Arnavutlar, Tiran’da 1-0
kazanmalarına rağmen elenirken, bu arenadaki ilk golü
atmak da Panajot Pano’ya nasip oldu. Pano 1970’teki maçta
bize karşı bir asist yapacak, 1971’deki maçta ise ağlarımızı
bizzat havalandıracaktı.
Sınıf atladılar
Arnavutluk Futbolu
Uluslararası arenaya çıktığı ilk dönemlerde eleme gruplarının sonuncu sırasından kurtulamayan
Arnavutluk, EURO 2016 finallerine katılmakla kalmayıp orada da bir galibiyet elde ederek
sınıf atladı. 2018 Dünya Kupası elemelerinde İspanya ve İtalya’nın arkasında kalsa da
İsrail ve Makedonya’yı geride bırakan Arnavutluk, yeni teknik direktörü Christian Panucci
yönetiminde ufka daha sağlam bakıyor.
Dünya Kupası elemelerine ilk defa 1966 İngiltere için katılan
Arnavutluk; İsviçre, Kuzey İrlanda ve Hollanda ile paylaştığı
grubu altı maçta beş yenilgi, bir beraberlikle son sırada
tamamladı.
1968 Avrupa Şampiyonası elemelerinde Arnavutluk’un
rakipleri Yugoslavya ve Federal Almanya’ydı. 12 gol yiyip hiç
gol atamadıkları grupta sonuncu olsalar da büyük bir
sürprize imza attılar ve deplasmanda 6-0 yenildikleri
Federal Almanya ile evlerinde berabere kalarak rakiplerinin
finallere katılmasını engellediler. 1970 Dünya Kupası
elemelerine katılmayan Arnavutluk, 1972 Avrupa
Şampiyonası elemelerinde ise Millî Takımımızla aynı grupta
yer aldı. Gruptaki diğer takımlar Federal Almanya ve
Polonya’ydı. Gruptaki tek galibiyetlerini Millî Takımımızı 3-0
yenerek elde eden kırmızı-siyahılar, tek beraberliklerini de
Polonya’dan 1-1’lik skorla aldı ve 3 puanla son sırada kaldı.
1974 Dünya Kupası eleme grubunda Arnavutluk’un rakipleri
Doğu Almanya, Romanya ve Finlandiya’ydı. Altı maçı 13 gol
yiyip, üç gol atarak, bir galibiyetle son sırada tamamladılar.
Tek galibiyetlerini Finlandiya karşısında Ragami’nin penaltı
golüyle aldılar.
1976 ve 1980 Avrupa Şampiyonası ile 1978 Dünya Kupası
elemelerine katılmayan Arnavutluk, 1982 Dünya Kupası
elemelerinde grubun son sırasından kurtulmayı başardı.
Federal Almanya, Avusturya, Bulgaristan ve Finlandiya ile
paylaştıkları grupta 8 maçı Finlandiya karşısında tek
galibiyet ve 2 puanla tamamlayıp averajla Kuzeyli
rakiplerinin üzerinde yer aldılar. Atabildikleri dört golün
üçünü Finlandiya, birini de Bulgaristan ağlarına
bırakmışlardı.
1984 Avrupa Şampiyonası elemeleri, bizi yine aynı grupta
buluşturdu. Diğer takımlar Federal Almanya, Kuzey İrlanda
ve Avusturya’ydı. Bizden ve Kuzey İrlanda’dan iki beraberlik
çıkartan Arnavutlar 2 puanla grubun dibinde kalmıştı.
1986 Dünya Kupası elemelerinde o güne kadarki puan
rekorlarını kırdılar. Polonya, Belçika ve Yunanistan’la
paylaştıkları grupta Polonya ile deplasmanda, Yunanistan’la
da içerde berabere kalırken, asıl sürprizi Belçika’ya yaptılar
ve Kırmızı Şeytanları Tiran’da Josa ve Minga’nın golleriyle
2-0 yenip play-off oynamak zorunda bıraktılar. Üstelik
Yunanistan’ı da averajla alt katta bırakmışlardı. Jean-Marie
Pfaff, Eric Gerets, van der Elst, Vercauteren, van der Eycken,
Enzo Scifo, Ceulemans gibi yıldızları kadrosunda bulunduran
o Belçika, play-off’ta Hollanda’yı eleyip katıldığı Dünya
Kupası’nda yarı final oynayacak ve dördüncü olacaktı.
1988 Avrupa Şampiyonası elemelerinde en kötü
performanslarından birini gösteren Arnavutluk, İspanya,
Romanya ve Avusturya’nın bulunduğu grupta tümmaçlarını
kaybederken 17 gol yiyip 2 gol atabildi. 1990 Dünya Kupası
elemelerinde de makûs talih değişmedi. Bu defa grupta
İsveç, İngiltere, Polonya üçlüsü vardı ve Arnavutluk yine
tümmaçlarını kaybederken 15 gol yiyip 3 gol atabildi.
1992 Avrupa Şampiyonası elemelerinde Fransa, İspanya,
Çekoslovakya, İzlanda’nın yer aldığı ateş çemberine düşen
Arnavutluk, İspanya ile oynaması gereken ancak iptal edilen
son maç dışında yedi müsabakayı altı yenilgi, bir galibiyetle
tamamladı, attığı 2 gole karşılık kalesinde 21 gol gördü.
9-0’lık İspanya hezimetinin de yaşandığı elemelerde
Arnavutluk tek galibiyetini dönemin İzlanda’sı karşısında
Abazi’nin golü ve 1-0’lık skorla aldı.
1994 Dünya Kupası elemelerinde Arnavutluk yine son
sıradaydı. İspanya, İrlanda, Danimarka, Kuzey İrlanda,
Litvanya ve Letonya’nın rakip olduğu grupta 12 maça çıkan
Arnavutluk, Litvanya’yı 1-0 yenip Letonya ile de iki kez
berabere kalarak 4 puan topladı. Bu defa 26 gol yerken 6 gol
atmışlardı.
1996 Avrupa Şampiyonası elemelerinde bir kez daha kendi
rekorunu kırarken 8 puana ulaşan Arnavutluk; Almanya,
Bulgaristan, Gürcistan ve Moldova’nın gerisinde kalırken
Galler’i arkasında bıraktı. 8 puanı iki Moldova galibiyeti ile
Bulgaristan ve Galler beraberliklerinden çıkardılar. Üstelik
yedikleri 16 gole karşılık bu defa 10 gol kaydetmişlerdi.
1998 Dünya Kupası elemelerinde ise yine son sıraya
döndüler. Almanya, Ukrayna, Portekiz, Ermenistan ve
Kuzey İrlanda ile eşleştikleri zorlu gruptaki 10 maçta
Ermenistan’la berabere kalıp Kuzey İrlanda’yı 1-0 yendiler.
EURO 2000 elemelerinde Norveç, Slovenya, Yunanistan,
Letonya ve Gürcistan’dan oluşan nispeten kolay bir grupta
yer almışlardı ve tam beş maçtan puan çıkardılar. Norveç’le
2-2, Yunanistan’la 0-0, Letonya ile 3-3 ve 0-0 berabere
kalırken, Gürcistan’ı da 2-1 mağlup ettiler ve Gürcülerin
önünde yer aldılar.
2002 Dünya Kupası elemelerindeki İngiltere, Almanya,
23