40 / 84
38
FUTBOL GELİŞİM /
EĞİTİM
Ergenlik:
Ergenlik, yetişkinliğe ilk adımevresidir ve en
genel anlamda çocukluk ile yetişkinlik ara-
sındaki geçiş sürecidir. Hepimizin kendi
yaşamdeneyimleriyle bildiği gibi
bireyin yaşamındaki “oldukça has-
sas” bir dönemi kapsamaktadır.
Kız çocukları erkeklere göre
bu döneme daha erken girer ve
erkeklere göre daha hızlı gelişim
gösterir. Her iki cins arasındaki
bu farklı gelişimsüreci, yaklaşık 17
yaşlarında eşitlenir. Birey, ergenlik
döneminde benlik arayışına girerek,
sadece ‘’Ben kimim?’’ sorusuna değil,
“Neye inanıp, neye değer veriyorum?”
sorularına da cevap arayışı içindedir.
Duygusal oluşumların, zihinsel değişimle-
rin, fiziksel gelişimve olgunluğun bileşimini
oluşturan ve bireyin bütün bu arayışlar
içinde kendini gerçekleştirmeye
çalıştığı
ergenlik döneminde
insan, üçlü bir sahiplenme ça-
bası içindedir
. Ergen, yeni
bedenine sahip çıkma
çabasındadır çünkü,
büyümektedir.
Ergen, dü-
şüncelerine
sahip çıkma çabasındadır çünkü, artık geçmiştekinden
farklı düşünmeye başlamıştır. Ergen, dürtüsel kapasite-
sini sahiplenme çabasındadır çünkü, önceden hiç his-
setmediği değişimler yaşamakta ve farklı dürtüler içinde
bocalamaktadır. Ergenlikteki bu üçlü sahiplenmenin son
aşamalarında soyut düşünme yerleşir. Gelecek, meslek
seçimi, evlilik gibi kavramlar gündeme gelir. Çünkü, birey
artık bunlarla baş edebilecek olgunluğa ulaşmıştır. Bu
son aşamada, bağımsızlık duygusu gelişmekte, bireyin
artık kendi kararlarını almayla ilgili çelişkileri azalmak-
tadır. Dolayısıyla birey, kendi yaşamına dair gerçekçi
çözümler üretmeye başlamaktadır. Bu üçlü sahiplenme
gerçekleştiğinde ise ergen artık yetişkin olur. Ergenlik,
bireyin kendi içindeki bu sorgulamaları içeren oldukça
zor bir uyumdönemini kapsar. Burada sadece ergen için
bir uyumdöneminden söz etmek yeterli değildir.
Bu süreçte anne-baba, öğretmenler (ve
spor yapan çocuklar için de antrenörlerin)
değişen, gelişen ve dönüşen ergene uyum
sağlamak, sınırlarını, kurallarını, iletişimbiçi-
mini ve neyi, nasıl öğreteceğini bilme anla-
mında kendilerini de yeniden yapılandırmaları
gerekecektir.
Gelişimve öğrenme:
Gelişim; büyüme, olgunlaşma, kalıtımve
öğrenmenin ürünüdür ve organizmanın
işlevlerindeki nicel ve nitel değişimleri içermek-
tedir. Bu da örneğin, anlama, ifade etme,
hareket
etme
ve bireyin günlük yaşamda ihtiyaç duyduğu
beceriler gibi alanlarda işlev kazanma sürecidir.
Bu gelişimi bireyinmotor, bilişsel, sosyal ve
duygusal gelişimsüreçleri içinde takip etmek
mümkündür.
Öğrenme
ise, organizmadaki
kalıcı davranış değişiklikleridir ki bunlar da bilgi,
beceri ve tutumlar gibi nitel değişimleri içermek-
tedir.
Bedensel ( motor) gelişimde
, bireyin
hareket-
lerindeki
evrimi söz konusudur ve bu süreç, genel
kaba
hareketlerden incemotor hareketlere
, baştan ayağa ve
merkezden çevreye doğru gerçekleşir. Küçük bir bebe-
ğin nesneleri tutabilmesi, emeklemesi, ayağa kalkıp
yürümesi bu süreçteki gelişimidir.
Hareket gelişimi
çocuğun doğuştan sahip
olduğu biyolojik ve genetik özelliklerinin sınır-
larına bağlı olarak doğal büyüme ve gelişimsüreçlerinde
çevresel faktörlerden etkilenerek şekillenir. Bu şekillen-
me yani hareket gelişimi, çevresel faktörlerden etkileşim
( öğrenme ve uygulama ) yoluyla ömrünün sonuna kadar
devameder. Çevresel faktörler çocuğun hareket gelişi-
mine direkt olarak etki eder. Bu etki istenilen ve olması
gereken ölçülerde sonuç ortaya koyabileceği gibi tam
tersi olumsuz yönde de olabilir. Bu yüzden çocuğun yaş
sınırları ve hareket evrelerini kendisinin en uygun yapısı-
na göre değerlendirmek gerekir. Bu evreler kesin ve net
olmamakla birlikte çocuğun fiziksel, zihinsel, psikolojik
ve sosyal gelişimi bize önemli bir yol haritası çıkaracaktır.
Hareket nedir? Hareket gelişimi nedir? Nelere ihti-
yaç vardır?
Bu sorulara cevap vermeden önce çocuğun doğal
hareket gelişimini bir örnekle açıklayalım.
Hareket nedir?
Hareket
yürüme
olsun.