TamSaha 137. Sayı

taraftarına en uygun koşulları

sunan ekip ise sadece 22 sterlinle

ironik biçimde lig lideri olan Leices-

ter City! Taylor Raporu’nun kaleme

alındığı günlerde bilet fiyatını 4

sterlinden başlatan Liverpool ise

bugün en düşük 37 sterlinlik be-

delle taraftarını Anfield’a sokuyor.

Öte yandan lige yeni yükselmiş

Watford’un 36 sterlinle bu dalda en

yüksek dördüncü fiyata sahip ol-

ması da işin ayrı bir boyutunu göz-

ler önüne seriyor. Zira bir önceki

sezon Championship’te yer alan

Watford’un sunduğu en ucuz bilet

fiyatı sadece 14 sterlin değerindeydi.

Başka bir deyişle tek bir küme yük-

selme ve yüzde 157’lik artış!

En düşük fiyatlı sezonluk biletlere

bakınca da değişen pek bir şey yok.

Stoke City 294 sterlinle son sırada

yer alırken ilginç biçimde 299 ster-

linle onu takip eden ekip Manches-

ter City, ki lider Leicester fiyatlarını

365 sterlinden başlatıyor. Madalyo-

nun öteki yüzünde ise tam 1.014

sterlinle Arsenal yer alıyor. Aslında

bu resme bakarak Arsenal tarafta-

rının ArseneWenger’e neden her

sezon “Biraz para harca” baskısı

yaptığını anlamakmümkün! Belli ki

ortalama bir Arsenal taraftarı bu

parayı vermeyi bir şekilde sindirmiş

ama en azından karşılığında birkaç

dünya yıldızı izlemek istiyor. Arse-

nal’in en yakın takipçisi Totten-

ham’ın en ucuz sezonluk bileti ise

765 sterlin tutarında.

Avrupa ile kıyaslanınca Premier

Lig’in vahameti bir kat daha su yü-

züne çıkıyor. Zira inanması güç ama

105 sterlin harcayarak Bayern Mü-

nih’i koca bir sezon boyunca Allianz

Arena gibi bir stadyumda izleyebi-

lirsiniz. Eğer Barcelona’da yaşıyor-

sanız sadece 74 sterlin karşılığında

Camp Nou’daki yerinizi alabilirsiniz.

Elbette ki her tribün koltuğunun

sahaya olan uzaklığı veya görüş

açısı aynı kalitede değil. Örneğin

Camp Nou gibi neredeyse 100 bin

kapasiteli bir stadyumun benzeri

Premier Lig’de yok ve 74 sterlinlik

o biletle oyuncular karınca kadar

görünüyor olabilir. Yine de Premier

Lig’de süregelen tribün genişletme

projeleri bittiğinde de fiyatlar düş-

müş olmayacak.

Maç günü bilet fiyatlarında ise hiç-

bir ülke Almanya’nın eline su döke-

miyor. Bayern Münih, Borussia

Dortmund ve Bayer Leverkusen

gibi ligin önde gelen üç kulübünün

en düşükmaç günü bilet fiyatı orta-

lama 11.5 sterlin seviyesinde. Yani

bu sezon bir Chelsea taraftarının iç

saha maçı izlemek için harcadığı

parayı bu takımlardan herhangi bi-

rini destekleyen bir Almana versek

neredeyse beş maç izleyecek bir

bütçeye sahip olacak!

Karamsar gelecek

Futbolun ticarileşmesine ister bir

gereksinim, ister büyük bir yanlış

deyin ama bu uzun zamandır çok

net bir gerçek. Ve ticaret unsurunu

sonradan öne çıkaran her alanda

olduğu gibi futbol da belli noktalara

adapte olmak zorunda kaldı. Örne-

ğin bu yeni dünyada müşterinin her

zaman haklı olduğu gibi bir kural

var. Kimileri belki hâlâ tam olarak

farkında değil ama kulüpler taraf-

tarını müşteri gibi gördükçe onları

memnun etmenin önemi eskiye

nazaran bir kat daha arttı. Çünkü

isyan bayrağı bir kere açıldığında

çığ gibi büyüyerek her türlü yöne-

timi zor durumlarda bırakabilir. İşte

bu gerçeğin değişmesi zor.

Anfield tribünlerindeki ayaklanma-

nın ardından Liverpool yönetiminin

önümüzdeki iki sezon boyunca bilet

fiyatlarının aynı kalacağını açıkla-

ğının ta kendisi. Milenyumun ba-

şında Premier Ligmaçlarının yayın

hakkı 1.2 milyar sterlin seviyesin-

deyken bugün tam 5.1 milyar ster-

lini bulmuş, yani dört katından

fazlasına erişmiş durumda. Bu yük-

seliş elbette tek seferde olmadı ve

futbol piyasasının dikkatinden kaç-

madı. Herhangi bir Premier Lig ekibi

Avrupa’dan futbolcu transfer

etmek istediği zaman ederinden

çok daha fazlasını vermeye gözü

kapalı razı olmaya başladı. Çünkü

satan kulüp biliyor ki, o alıcının ka-

sasına artık çok daha fazla para gi-

riyor. Bu durum zamanla ters

şeritte de aynen işler hale geldi ve

kıtanın tümbüyüklerine yayıldı.

2000’lerin başında da Gareth Bale

ayarında oyuncular mevcuttu

ancak kimsenin aklına böyle bir

futbolcuya 100milyon euro harca-

mak gelmiyordu!

Premier Lig yönetimi ülke futbo-

lunu tümdünyaya pazarlayarak

güzel bir iş çıkarıyor olabilir. Doğru

ki, o kalitedeki bir oyunu okyanus

ötelerindeki futbolseverlerin de iz-

lemeye hakkı var. Fakat bu fiyat-

larla değil… Çünkü piyasa balon gibi

şiştikçe göz dikilecek son gelir ka-

pısı, kulüplerin sadık ve âşık taraf-

tarları oluyor. Tribünler doldukça da

kimsenin aklına bilet fiyatlarını dü-

şürmek veya sabit tutmak, yani ta-

raftarın faydasına dokunmak gel-

miyor. Hal böyleyken zaten oldum

olası oyuncu yetiştirmeye sıcak

bakmayan kulüpler, tribünleri

çarçabukmutlu etmek adına uçuk

fiyatlarla hazır oyuncu almaya bir

kat daha yanaşıyor.

Ülke futbolunun gelişimi ve taraftar

memnuniyeti tümbu hikâyenin ne-

resinde kaldı? O gün tribünü terk

edenler arasında bulunan Rob Gut-

mann adlı taraftar, The Guardian’a

yazdığı kısa makalede bunu güzelce

özetliyor aslında: “TV yayın gelirleri

bu yıl katlanarak arttı ve Anfield’a

8 bin 500 ek kapasiteli tribün inşa-

sına karar verildi. Bu noktada kulü-

bün bizi gururlandırmasını

beklerdik ama ilk tokatlanan yine

biz olduk. 30 yıldır Liverpool’a pa-

ramı veriyorum ama artık dalga ge-

çiliyor gibiyiz. Bugün üzüntülü fakat

gururluyum çünkü bir işaret bay-

rağı açtık. Artık bu kadarı yeter!”

Önlenemez yükseliş

BBC’nin her sezon başlangıcında

“Futbolun Bedeli” adlı bir araştır-

ması mevcut. Geçtiğimiz Ekim

ayında da 230 Britanya ekibine dair

700’den fazla bilet üstünde güncel

bir çalışma yapıldı. Buna göre en

ucuz Premier Lig biletinin ortalama

fiyatı yüzde 7’lik artışla tarihte ilk

kez 30 sterlinin üzerine çıktı. 1990

yılında futbol stadyumlarındaki

güvenlik sorununa dair omeşhur

Taylor Raporu yazılırken Old Traf-

ford’daki en kritikmaç için bile sa-

dece 3.5 sterlin karşılığında binlerce

bilet bulabilirdiniz. Enflasyon farkını

koyarsak bu rakamın günümüzdeki

karşılığı 7 sterlin seviyelerinde

olurdu. Yani artış yüzde 100 civarına

gelirdi. Ne var ki bugün Manchester

United’ın sattığı biletler 31 sterlin-

den başlıyor ki, bu da neredeyse

yüzde 800’lük bir artış demek!

United’ın örneği aslında rakiplerine

göre insaflı bile kalıyor. Zira bu

sezon aynı kategoride Chelsea’yi iz-

lemek için en az 52 sterlini, Manc-

hester City için ise 42 sterlini

gözden çıkarmanız gerek. Bu dalda

100

101

Stadı terkeden Liverpool taraftarları...

En ucuz sezonluk bilete 1000 poundun üzarinde ödeme yapan Arsenal

taraftarlarınınWenger’e “Harca” baskısı yapmasını anlayışla karşılamak gerek.

Leicester City lig lideri olmasına rağmen

izlenmesi en ucuz takımlardan birisi.