Euro 2012'de ikinci torbadayız

31.10.2009

Dünya Kupası hayallerimiz sona erdi ama hayat devam ediyor. Milli Takımımızın önünde şimdi Ukrayna ve Polonya'nın ortaklaşa ev sahipliği yapacağı 2012 Avrupa Şampiyonası elemeleri bulunuyor. Kuralar 7 Şubat 2010'da Varşova'da çekilecek. UEFA, takımların sıralamasını yeni bir hesaplama sistemiyle belirledi. İspanya'nın ilk sırada bulunduğu sıralamanın 15. basamağında bulunan Milli Takımımız, kuraya ikinci torbadan katılacak.

Erdinç Sivritepe

2010 Dünya Kupası'na katılamıyoruz ama Milli Takımımızı bu defa 2012'de Polonya ve Ukrayna'da düzenlenecek olan Euro 2012'nin elemeleri bekliyor. UEFA bu elemeler için kullanılacak kura çekimi prosedürünü 20 Eylül 2009 tarihinde onayladı. Kura 7 Şubat 2010'da Polonya'nın Varşova kentinde çekilecek.

Kuraya UEFA üyesi 53 ülkeden finallere ev sahipliği yapacak Polonya ve Ukrayna dışında 51 takım katılacak. Finallerde 16 takım yer alacağı için 14 takım Euro 2012 elemelerinden gelecek. Elemeler 9 grupta oynanacak ve 51 takım 6 grupta altışarlı, diğer 3 grupta ise beşerli olarak oynayacak.

9 grubun birincileri ile en iyi ikinci takım doğrudan finallere katılmaya hak kazanacak. Diğer 8 ikinci ülke ise play-off maçları ile son 4 takımı belirleyecek.

Gruplardaki ülke sayılarının eşit olmayışı nedeniyle ikinciler arası yapılan sıralamalarda eşitlik olması için ilk 6 gruptaki ikincilerin grup sonuncusu olan takımla oynadığı maçlar değerlendirme dışı bırakılacak.

Kura çekiminde ülkeler 6 torbaya ayrılacak ve her torbadan çekilen birer isimle gruplar oluşturulacak. Son Avrupa Şampiyonu İspanya A Grubu'nda yer alacak. Torbaların belirlenmesinde de UEFA'nın üye ülkelerin milli takımları için yaptığı bir sıralama kullanılacak.

UEFA'nın sıralaması farklı

FIFA milli takım sıralamaları, genelde Avrupa ülkeleri tarafından beğenilmeyen bir sıralama. Bu nedenle UEFA hep kendisi bir sıralama yaparak hem elemelerde hem de Avrupa Şampiyonası finallerinde torbaları ve/veya seri başlarını saptamaya çalışıyor.

Euro 2000, Dünya Kupası 2002, Euro 2004, Dünya Kupası 2006 ve Euro 2008 elemelerinde hep UEFA'nın kendi ülke sıralamaları kullanıldı. Dünya Kupası FIFA organizasyonu olduğu için elemelerde bu sistemin uygulanması FIFA onayından geçmek zorundaydı. UEFA ülke sıralamalarında, son Dünya Kupası ve son Avrupa Şampiyonası elemelerinde alınan sonuçlar değerlendiriliyordu. FIFA sıralamalarında özel milli maçlar da değerlendirmeye alınıyor ama UEFA sıralamalarında bu maçlar göz ardı ediliyordu.

Dünya Kupası ve Avrupa Şampiyonası Finalleri ile elemelerdeki play-off maçları da tüm ülkeler tarafından oynanmadığı için değerlendirme dışı bırakılıyordu. Eleme gruplarında toplanan puanlar, oynanan maç sayılarına bölünüyor ve her ülkenin eleme maçlarında oynadığı maç başına ortalama puan hesaplanıyordu. Ülkeler bu ortalama puanlara göre sıralanıyordu.

Michel Platini, UEFA Başkanı seçildikten sonra bu sistemde değişiklik yapmak istedi.

Ancak yapılacak değişiklikler yetişmedi ve Dünya Kupası 2010 elemelerinde UEFA ilk kez FIFA sıralamalarını kullandı. Yeni değerlendirme ilk kez Euro 2012 elemeleri için kullanılacak. Turnuva statüsü gereği 6 torba yapılacak. Sıralamada ilk 9 ülke 1. torbayı, ardından sıralanan 9'ar ülke de ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı torbaları oluşturacak.

UEFA milli takımlar sıralamaları değişiklikleri ise Mayıs 2008'de tamamlandı. Yeni sistemde özel maçlar yine değerlendirme dışı bırakıldı ama finaller ve play-off maçları değerlendirme kapsamına alındı. Aynı turnuva için oynanan elemeler, play-off maçları ve finaller toplanarak bir turnuva ortalaması olarak hesaplandı.

Son iki turnuva yerine son üç turnuva değerlendirmeye alındı. Sıralamaların kullanımı, son turnuvanın finalleri öncesinde olduğu için son turnuva sadece elemeler ve play-off maçları sonuçları ile değerlendirmeye girdi.

Euro 2012 torbalarını belirlemek için Dünya Kupası 2006 eleme, play-off ve finalleri, Euro 2008 eleme, play-off ve finalleri ile Dünya Kupası 2010 eleme ve play-off maçları değerlendirmeye alındı.

Yeni bir puanlama sistemi

Sıralamada ülkelerin puanları hesaplanırken tamamen yeni bir sistem getirildi. Galibiyete 3, beraberliğe 1 puan sistemi bırakıldı ve yeni bir puanlamaya gidildi.

Yeni sistemde her galibiyet için 30.000, her beraberlik için 10.000, atılan her gol için 501, yenilen her gol için -500 puan veriliyor.

Penaltı atışları ile sonucu belirlenen maçlar diğer turnuvalarda olduğu gibi berabere bitmiş sayılıyor ve her iki takım beraberlik için 10.000 puan alıyor. Penaltılar sonucu galip gelen takıma da ayrıca 10.000 puan daha veriliyor. Penaltı golleri sadece beraberlik bozmada kullanıldıkları için tüm diğer turnuvalarda olduğu gibi istatistik ve değerlendirme dışı kalıyor.

Bir maçta yenilen takımların puanları bu durumda eksi değerlerle sonuçlanıyor.

Bunu önlemek için ülkelere her maç için bir maç puanı daha verilerek eksi puanlar önleniyor. Maç puanları verilirken, bu puanlar maçın önemine göre değişiyor.

Eleme gruplarında her maç 10.000, play-offlarda her maç için 6.000, final gruplarında her maç için Avrupa Şampiyonası'nda 9.000, Dünya Kupası'nda 6.000, son 16 maçlarında her maç için Dünya Kupası'nda 9.000 (Avrupa Şampiyonası'nda son 16 maçları yok), çeyrek finaldeki her maç için 18.000, Yarı finaldeki her maç için 28.000,

üçüncülük maçı için 18.000 (Avrupa Şampiyınası'nda üçüncülük maçı yok), final maçı için 38.000 maç puanı veriliyor.

Bir örnekle gösterirsek, Dünya Kupası 2010'da eleme gruplarında oynadığımız ve 4-2 kazandığımız Estonya maçında puanlar şöyle verildi:

Puan	TÜRKİYE	ESTONYA
Maç puanı	10.000	10.000
Galibiyet	30.000	0
Atılan Gol	2.004	1.002
Yenilen Gol	-1.000	-2.000
TOPLAM	41.004	9.002

Bir turnuvada elemeler, play-off'lar ve finallerde ülkelerin aldıkları tüm puanlar toplanıyor ve o turnuvada oynadıkları maç sayısına bölünüyor. Çıkan sonuç, o turnuva için o takımın ortalama puanı oluyor.

Ülkelerin üç turnuvada topladıkları ortalama puanlar ekleniyor. Ancak bu ekleme yapılırken son iki turnuva, en eski turnuvaya göre daha ağırlıklı olarak toplama alınıyor.

En eski turnuva 1/5 yani %20, diğer iki turnuva 2/5 ve 2/5, yani %40 ve %40 olarak toplama giriyor.
Euro 2012 elemeleri için yapılacak değerlendirme olarak bakarsak, bu değerlendirmede Dünya Kupası 2006 maçları %20, Avrupa Şampiyonası 2008 maçları %40 ve Dünya kupası 2010 elemeleri %40 olarak değerlendirilecek.
Euro 2012 finalleri için yapılacak değerlendirme olarak bakarsak, bu değerlendirmede ise Euro 2008 maçları %20, Dünya Kupası 2010 maçları %40, Euro 2012 elemeleri de %40 olarak değerlendirilecek.

Bazı ülkeler için ise özel durumlar olabiliyor:

• UEFA'ya yeni üye olmuş ülkeler son üç turnuvada oynamamış olabilir. O nedenle bu ülkeler sadece oynadıkları turnuva ve ağırlık katsayısı ile katılacak. Karadağ burada tek örnek. Daha önceki turnuvalarda oynamadığı için sadece Dünya Kupası 2010 elemelerinde topladığı puanlarla değerlendiriliyor.

• Önümüzdeki turnuvaya ev sahipliği yapacak ülkeler zaten elemelere katılmayacakları için Euro 2012 final grupları öncesinde yapılacak değerlendirmede sadece %20'lik Avrupa Şampiyonası 2008 ve %40'lık Dünya Kupası 2010 değerleri ile katılacaklar. Toplam sonuç 100'e değil 60'a bölünerek belirlenecek.

• Değerlendirilen turnuvalardan ilk ikisinde ev sahipliği yapan ülkeler, o turnuvanın elemelerinde oynamadan finallere katıldıkları için, finallerde maç puanlarının yüksekliği nedeniyle yanıltıcı ortalamalara ulaşabilir. Bu eşitsizliği kaldırmak için bu ülkeler de sanki eleme maçları yapmış gibi değerlendirilmek isteniyor. Ve ev sahipliği yaptığı turnuvanın bir öncesindeki turnuvanın elemelerinde aldığı sonuçlar, ev sahipliği yapacağı turnuvanın eleme maçları gibi değerlendirmeye alınıyor.

UEFA Milli Takımlar Sıralaması

Ülke Puan

1) İspanya 39'964

2) Almanya 38'294

3) Hollanda 37'821

4) İtalya 35'838

5) İngiltere 34'819

6) Hırvatistan 33'677

7) Rusya 32'587

8) Fransa 32'231

9) Portekiz 32'100

10) Yunanistan 30'885